ноября 2017

Фишурдаи гузориш барои Воситаҳои ахбори омма аз Конференсияи «Қоидаҳои имлои забони тоҷикӣ дар ҳифзи асолати забон ва меъёрҳои он» 2017

ФИШУРДАИ

гузориш барои Воситаҳои ахбори омма аз Конференсияи ҷумҳуриявии илмию амалӣ таҳти унвони «Қоидаҳои имлои забони тоҷикӣ дар ҳифзи асолати забон ва меъёрҳои он» бахшида ба Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон

(3-юми октябри соли 2017)

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Даъват ба фаъолияти ихтиёрӣ (волонтёрӣ)

Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ба тамоми шаҳрвандони дохил ва хориҷи кишвар, дӯстдорони забони тоҷикӣ муроҷиат менамояд, ки метавонанд ихтиёриёни (волонтёрони) Кумита шуда, лоиҳаҳо, фикру андешаҳо ва дархостҳои худро барои рушди забони тоҷикӣ ба Кумита тавассути сомонаи мо дар шакли зер пешниҳод намоянд:

Рейтинг контента:

Конференсияи илмию амалии ҷумҳуриявии «Қоидаҳои имлои забони тоҷикӣ дар ҳифзи асолати забон ва меъёрҳои он»

Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон иттилоъ медиҳад, ки Кумита 3-юми октябри соли 2017 Конференсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ таҳти унвони «Қоидаҳои имлои забони тоҷикӣ дар ҳифзи асолати забон ва меъёрҳои он»-ро бо иштироки олимону донишмандони кишвар ба нақша гирифтааст.
Дар конференсия масъалаҳои марбут ба қоидаҳои имлои забони тоҷикӣ ва ҷанбаҳои мусбату мушкилоти он баррасӣ хоҳад шуд.

Барои иштирок дар конференсия матни маърӯзаро то 22-юми сентябри соли 2017 ба нишонии мо: шаҳри Душанбе, кӯчаи Беҳзод 25, ошёнаи 3-юми бинои Тоҷикфилм ё ин ки почтаи электронии Кумита kumitaizabon@mail.ru пешниҳод намоед.

Талабот ба таҳияи маърӯзаҳо:
Маърӯзаро дар ҳаҷми аз 4 то 6 саҳифаи чопӣ дар формати Word, варақаи андозаи А 4, фосилаҳо аз боло 2 см., аз поён 2 см., аз чап 3 см., аз рост 1,5 см., фосилаи байни сатрҳо 1,5 ҳуруфи Times New Roman ва Times New Roman Tj, андозаи ҳарфҳо 14 дар шакли хаттӣ ва электронӣ пешниҳод кардан зарур аст. Ному насаб, унвон ва дараҷаи илмӣ, вазифаи ишғолкардаи муаллиф бо пуррагӣ дар гӯшаи рости варақ баъди унвони маърӯза ҷойгир карда шавад.
Маводи конференсия дар шакли маҷмӯа чоп мешавад.

Телефонҳо барои тамос: 227-59-25;227-64-51; 92-721-53-46. Почтаи электронӣ: kumitaizabon@mail.ru.
Комиссияи тадорукот

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Address - Адрес – Нишонӣ – Суроға

The term “суроғ” is a Tajik-Farsi term, which is a loanword from Turkic language, and this term in old dictionaries regarding the history of appearance has a meaning of “суроғ” or “سراغ” or “information”, “searching”, “exploration” etc. In dirrerent encyclopedias the term “суроғ” has the following meanings: searching, finding; waiting; sign, track, information, news etc. The term “суроғ” in the above meanings was used in writings of Khozik, Sayido, Savdo, Jomi, Bedil and some other outstanding writers.

In the «Dehhudo» dictionary, the term «суроғ» or «سراغ» has the following meaning: «Суроғ» - footprint of a person or others; this term is also was used as footprint, request, search, find, get and give. (Onandroj, Giyos, Ul-Lugot). In Turkic language the term “сӯроғ” or “ سوراغ” has a meaning of searching or researching, sign, information or news; in other words it has a meaning of delegence (Giyos, Ul-Lugot)».

Dehhudo also explain the verb structure of “суроғ” term: суроғ додан - нишон додан - show; суроғ доштан — огоҳӣ доштан - warn; суроғ кардан — нишон ёфтан - find, огоҳӣ ёфтан - inquire; суроғ гирифтан — хабар пурсидан - get information, бохабар шудан - be informed (Dehhudo. Dictionary. Teheran, 1998; can be used as a reference to Tajik Spelling Dictionary, Moscow, 1969; Tajik to Russian Dictionary. Dushanbe, 2006; Complete Tajik Spelling Dictionary. Dushanbe, 2011.)

Рейтинг контента:

Newspaper of the Committee of Language and Terminology by the Government of Republic of Tajikistan

Newspaper of the Committee of Language and Terminology by the Government of Republic of Tajikistan titled as “Ганҷи забон”/“Ganji Zabon”(in English this title is translated as “The Treasure of Language”) was registered as a newspaper of the Language Committee at the Ministry of Culture of the Republic of Tajikistan under the number of 0339/рз on April 23, 2014.

Рейтинг контента:

Газета Комитета по языку и терминологии при Правительстве Республики Таджикистан

Рӯзномаи «Ганҷи забон» № 3 (18), 27-уми июли соли 2017

Газета Комитета по языку и терминологии при Правительстве Республики Таджикистан под названием “Ганҷи забон” (в переводе на русский язык означает “Сокровище языка”) была зарегистрированна как газета Комитета по языку в Министерстве культуры Республики Таджикистан за номером №0339/рз 23-го апреля 2014 года.

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Забонҳои бадахшонӣ (помирӣ) дар ҳудуди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон

Забонҳое, ки дар ҳудуди Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон роиҷанд, ба забонҳои шарқии эронӣ шомиланд. Ин забонҳоро шарқшиносон шартан «забонҳои помирӣ» ном ниҳодаанд ва дар солҳои охир ҷойи ин ибораро таркиби «забонҳои бадахшонӣ» ишғол намудааст.

Рейтинг контента:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон»

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

Моддаи 1.

Вазифаҳои Қонуни мазкур

1. Қонуни мазкур истифодаи забони давлатӣ ва забонҳои дигарро дар фаъолияти мақомоти ҳокимияти давлатӣ, мақомоти худидоракунии шаҳрак ва деҳот, инчунин шахсони ҳуқуқӣ, новобаста аз шакли ташкилию ҳуқуқӣ, хоҷагиҳои деҳқонӣ (фермерӣ) ва соҳибкорони инфиродӣ танзим менамояд.

2. Қонуни мазкур истифодаи забонҳоро дар муносибатҳои шахсӣ танзим намекунад.

Моддаи 2.

Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон Қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон ба Конститутсияи (Сарқонуни) Ҷумҳурии Тоҷикистон асос ёфта, аз Қонуни мазкур, санадҳои дигари меъёрии ҳуқуқӣ, инчунин санадҳои ҳуқуқии байналмилалие, ки Тоҷикистон онҳоро эътироф намудааст, иборат аст.

Моддаи 3.

Рейтинг контента:

Фишурдаи гузориш барои Воситаҳои ахбори омма аз Конференсияи илмию амалии ҷумҳуриявӣ таҳти унвони «Нақши забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар таҳкими Ваҳдати миллӣ»

«Забони тоҷикӣ бо гузашти асрҳо ҳамчун омили ваҳдат ва ифтихори миллӣ дар давлатдории навини мо дар мақоми забони давлатӣ қарор гирифт».

Эмомалӣ Раҳмон

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Айнӣ Садриддин Саидмуродзода (1878 - 1954)

Айнӣ Садриддин Саидмуродзода 15 апрели соли 1878 дар деҳаи Соктареи ноҳияи Ғиждувони вилояти Бухоро аз оилаи деҳқони камбағал таваллуд ёфтааст. Айёми бачагиашро дар байни аҳли заҳматкаш — деҳқонон ва косибони деҳа мегузаронад. Ҳикояту афсонаҳои аҷоибу ғароиб, суруду таронаҳои дилчасп ва латифаю зарбулмасалҳои пурҳикмат, ки аз одамони хуштабъу заковатманд мешунид, ӯро ба олами сеҳрангези эҷодиёти бадеии халқ ошно менамояд. Ҳангоми мактабхониаш, ҳарчанд дар саводомӯзӣ баҳрае набурда бошад ҳам, аввалин бор бо баъзе намунаҳои ғазалиёти Ҳофиз, Соиб, Бедил ва дигар устодони назм шиносоӣ пайдо мекунад. Бо сабакҳои пандомӯзи падарм худ Саидмуродхоҷа, ки шахси маърифатдӯст ва мухлиси адабиёт буд, тарбият ёфта, аз хурдсоли дар дилаш нисбат ба илму дониш ва шеъру шоирӣ муҳаббат мепарварад.

Рейтинг контента:

Забони ӯзбекӣ

Аз оилаи забонҳои туркӣ дар Ӯзбекистон, Тоҷикистон, Қирғизистон, Афғонистон ва Хитой паҳн шудааст. Ба забони уйғурӣ наздик аст.

Рейтинг контента:

Забони қирғизӣ

Аз оилаи забонҳои туркӣ, ба забони олтоӣ хеле наздик буда, дар Ҷумҳурии Қазоқистон, қисман дар Ӯзбекистон, Қазоқистон, Тоҷикистон ва ҳатто дар ҶМХ ва Афғонистон паҳн шудааст.

Рейтинг контента:

Забони русӣ

Забони русӣ якҷоя бо забонҳои украинӣ ва беларусӣ як гурӯҳи забонҳои славянии оилаи забонҳои ҳиндуаврупоиро ташкил медиҳад. Забони русӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон забони муоширати байнимиллатҳо пазируфта шудааст. Доир ба ин дар моддаи 2-и Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон зикр гардидааст: «Забони русӣ ҳамчун забони муоширати байни миллатҳо амал мекунад».
Сохти грамматикаи забони русӣ флективӣ; префиксу суффиксҳои зиёде дорад. Хусусан лексикаи забони русӣ ниҳоят ғанӣ аст. Дар он ғайр аз калимаҳои аслан русӣ ва славянӣ, ки фонди асосии луғавии забони русиро ташкил медиҳанд, калимаҳои аз забонҳои дигари дунё иқтибосшуда хеле зиёданд.
Аввалин осори хаттӣ ба забони русӣ ба асри X таалуқ дорад: нахустин китоб дар соли 1574 чоп шудааст; алибои русӣ дар асоси «кириллица» инкишоф ёфтааст.

Рейтинг контента:

Забони туркманӣ

Забони туркманҳое, ки дар Туркманистон, инчунин Эрон, Афғонистон, Ироқ, Сурия ва Туркия истиқомат доранд. Дар Тоҷикистон низ туркманҳо зиндагӣ дошта, бо забони модариашон гап мезананд. Забони туркманӣ ба оилаи забонҳои туркӣ масуб аст.

Рейтинг контента:

Забони тоҷикӣ

Забони тоҷикӣ

Забони тоҷикӣ забони адабӣ ва миллии тоҷикон ва забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон мебошад. Бо забони тоҷикӣ ҳамчунин тоҷикони ҷумҳуриҳои Ӯзбекистон, Қирғизистон, Қазоқистон, ҳамчунин дар минтақаҳои тоҷикнишини Афғонистон такаллум мекунанд. Забони форсии аҳди Сомониён «форсӣ, порсӣ» ва ё «порсии дарӣ» ном гирифт ва бо вуҷуди ин ки ин забон дар осори хаттии асрҳои миёна гоҳо забони тоҷикӣ» ё «зуфони тоҷикӣ» номида шуда бошад ҳам (дар як матни портии монавӣ, ки дар Турфони Чин ёфт шудааст (асри VIII м.), истилоҳи tazigāne āvak «овои тоҷикона» ба кор рафтааст), вале дар ҳоле ки қавми тоҷикро [1] «форс» наномидаанд, забонашон ба сурати куллӣ то асри XIX ва ибтидои асри ХХ бо номи «форсӣ» муаррифӣ мешуд. Муҳити ташаккули забони форсии нав, робитаҳои таърихии соҳибони ин забон бо мардумони ҳамҷавор дар таҳаввули таърихии низоми луғавии ин забон бетаъсир буда наметавонист. Омезиши забони форсӣ бо забони портӣ боиси вориди таркиби луғавии он шудани калимаҳои иқтибосии портӣ гардид. Мавҷудияти як қатор иқтибосҳои эронии шарқӣ (хусусан калимаҳои суғдие мисли нағз, оғоз, мағз, бут, алағда ва ғ.) дар сохтори луғавии забони форсӣ низ натиҷаи робитаи таърихии ин забонҳо мебошанд.

Рейтинг контента:

Маҳфили «Посдорон ва дӯстдорони забон»

Фаъолияти маҳфили «Посдорон ва дӯстдорони забон»

Кумитаи забон ва истилоҳоти назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо хотири ҳидояти насли ҷавон ба гиромидошти забони давлатӣ, омӯзиши амиқи забони модарӣ ва на кам аз ду забони хориҷӣ 20-уми октябри соли 2010 маҳфили «Посдорон ва дӯстдорони забон»-ро бо ҷалби донишҷӯёну аспирантҳои мактабҳои олӣ таъсис додааст, ки ҳоло он 65 нафар аъзоро дар худ шомил месозад. Аъзои маҳфили мазкур дар ҷараёни санҷишҳо ва корҳои тарѓиботии марбут ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» ширкати фаъол доранд. Маҳфил созмони ҷамъиятӣ буда, ҷавононро дар рӯҳияи дӯстӣ, хештаншиносӣ, ватанпарастӣ, эҳтиром ба арзишҳо ва муқаддасоти миллӣ, аз ҷумла эҳтиром ба Забони давлатӣ тарбият менамояд.

Фаъолони маҳфил:

Рейтинг контента:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Оид ба ворид намудани тағйирот ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи рӯзҳои ид»

Моддаи 1. Дар сархати ёздаҳуми банди 1 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 3 ноябри соли 1995 «Дар бораи рӯзҳои ид» (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 1995, № 21, мод. 237; с. 1998, № 10, мод. 125, № 23-24, мод. 338; с. 1999, № 5, мод. 76; № 12, мод. 308; с. 2002, № 4, қ. 1, мод. 191, мод. 194, мод. 197; с. 2003, № 4, мод. 132; № 8, мод. 449; № 12, мод. 678; с. 2004, № 5, мод. 350; № 12, қ. 1, мод. 697; с. 2005, № 3, мод. 131; № 12, мод. 658; с. 2008, № 1, қ. 2, мод. 9; № 3, мод. 188; № 12, қ. 1, мод.988; с. 2009, № 5, мод. 319; № 7-8, мод. 493; № 11, мод. 698, мод. 699) калимаҳои «22 июл – Рӯзи забони тоҷикӣ» ба калимаҳои «5 октябр – Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» иваз карда шаванд.
Моддаи 2. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ш. Душанбе, 21 июли соли 2010 № 615

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Дар бораи ворид намудани тағйирот ба Кодекси ҳуқуқвайронкунии маъмурии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Моддаи 1. Дар ном ва матни моддаи 89 Кодекси ҳуқуқвайронкунии мамурии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки бо Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31 декабри соли 2008 қабул шудааст (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, соли 2008, №12, қисми 1, мод. 989, 990; соли 2009, №5, мод.321; №9-10, мод.543; соли 2010, №1, мод. 2, мод. 5; Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 11 марти соли 2010,№ 598), калимаҳои «Дар бораи забон» ба калимаҳои «Дар бораи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон» иваз карда шаванд
Моддаи 2. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣмавриди амал қарор дода шавад.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ш.Душанбе, 21 июли соли 2010 №614

Рейтинг контента:

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Оид ба ворид намудани илова ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи хизмати давлатӣ»

Моддаи 1. Ба қисми 3 моддаи 11 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 5 марти соли 2007 «Дар бораи хизмати давлатӣ» (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2007, №3, мод. 166; с. 2007, №6, мод. 429; с.2010, №3, мод. 158) сархати чорум бо мазмуни зайл илова карда шавад: «донистани забони давлатӣ;».
Моддаи 2. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ш.Душанбе, 28 июни соли 2011

Рейтинг контента:

Еще нет оценки

Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон Оид ба ворид намудани илова ба Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон»

Моддаи 1. Ба қисми дуюми моддаи 23 Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 20 марти соли 2008 «Дар бораи мақомоти амнияти миллии Ҷумҳурии Тоҷикистон» (Ахбори Маҷлиси Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон, с. 2008, №3, мод. 183) пас аз калимаҳои «шуда метавонад, ки» калимаҳои «забони давлатиро донад,» илова карда шаванд.
Моддаи 2. Қонуни мазкур пас аз интишори расмӣ мавриди амал қарор дода шавад.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ш.Душанбе, 28 июни соли 2011 №746