ҲИФЗИ ЗАБОН- ВАЗИФАИ ҲАМАГОН

     7- уми майи соли равон дар робита ба Рӯзи телевизион, радио ва кормандони соҳаи алоқа дар ДДОТ ба номи С. Айнӣ маҳфили навбатии “Забон донӣ – ҷаҳон донӣ” доир шуд. Меҳмони маҳфил корманди Кумитаи забон ва истилоҳоти  назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Зулфониён Раҳим Раҷабзода дар мавзуи “Роҳҳои татбиқи сиёсати давлатӣ дар бораи забони давлатии  Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ВАО” суҳбат намуд. Ӯ иброз дошт, ки Пешвои миллат  муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронӣ дар яке аз ҷамъомади тантанавӣ бахшида ба  Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон  пешниҳод намуданд, ки ҷиҳати устувор намудани пояҳои забони давлатӣ «Барномаи рушди забони давлатӣ барои солҳои 2020-2030» таҳия ва ба баррасии Ҳукумати мамлакат пешниҳод карда шавад.  Ҳоло ин барнома мавриди амал қарор дошта, дар рушди забони тоҷикӣ нақши бориз мегузорад. Ҳамчунин Президенти мамлакат борҳо  зикр карданд, ки  мо бояд ба таҳия, танзим ва ҳамгунсозии истилоҳот, ки яке аз масъалаҳои муҳим дар роҳи рушди забони давлатӣ ба шумор меравад, эътибори ҷиддӣ диҳем.
Масъалаи дигаре, ки ба омӯзишу ҳифзи забони миллӣ ҳамрадиф аст, вазъи таълими забони тоҷикӣ ба шумор меравад,- иброз дошт Зулфониён Раҳим. Зеро ин масъала то замони истиқлол дар ҳама  соҳаҳои ҳаёт ва ҷанбаҳои гуногуни ҷомеа хеле нигаронкунанда буд. Бо шарофати неъмати бебаҳои истиқлол ин вазъи барои миллату давлат ногувор маҷрои худро дар тамоми самтҳои ҳаёти ҷомеа тағйир дод. Яке аз ин самтҳо таълими ҷиддии забони тоҷикӣ ба сифати фанни ниҳоят муҳим ва тақвиятбахши рукнҳои давлати миллӣ дар тамоми риштаҳои ҳаёт, бавижа дар факултаҳои ғайрифилологии муассисаҳои олии таълимӣ мебошад.
     Сипас, оид ба вазъ, мушкилот ва дурнамои рушди забони тоҷикӣ, таҳия, танзим ва ҳамгунсозии истилоҳот, риояи меъёрҳои забони адабӣ дар воситаҳои ахбори омма ва ба забони давлатӣ бехато навиштани шиору овезаҳо суҳбати озоду самимӣ доир шуд. Ба саволҳои марбут ба ин мавзуъ корманди Кумитаи забон ва истилоҳоти  назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон Зулфониён Раҳим Раҷабзода посух дод.
Ба назари номбурда гоҳе  бо блогероне дучор мегардем, ки ҳангоми муоширату суханронӣ ва навишташон на аз вожаҳои нобу пурмаънию беғалат, балки аз калимаҳои қабеҳу жаргонҳои бегонаю ғайримеъёрӣ истифода мебаранд, ки ин аз камдонишии он блогер ё соҳибзабон дарак медиҳад ва ниёз ба омӯзиши забони модарӣ доштани ӯро ошкор менамояд. Аз мушоҳидаҳо бармеояд, ки барои зиёд намудани шумораи обуначиён блогерон имрӯзҳо аз тамоми роҳу воситаҳо истифода менамоянд. Яке аз ин воситаҳо истифода намудани калимаҳои дурушту дағал ҳангоми гуфторашон мебошад. Аз ҷумла, дар гуфтори баъзе аз онҳо калимаҳои омехта аз ҳар забон, ба монанди «кокс те аз ин ҷо» ба маънои аз ин ҷо рав, «дакладовать кун» ба маънои шарҳ деҳ, «интересний нестай» ба маънои ҷолиб нест ва калимаву ибораҳои кӯчагии «э, ма наём», «хит кн гапа», «бги дега» ва дигар калима ва ибораҳои қабеҳу ғайримантиқӣ, ки ба забон овардани онҳо ғайриимкон низ мебошад, ҷой доранд.
Таассуфовараш он аст, ки имрӯз баъзе наврасону ҷавонон ба чунин блогерон тақлид намуда, дар кӯчаю хиёбонҳо ё ҷойҳои ҷамъиятӣ ин ибораҳоро истифода мебаранд. Чунин суханҳои қабеҳ ба рафтору гуфтори наврасону ҷавонон таъсири манфӣ расонида, дар оянда ба рафтор ва сухангӯии онҳо таъсир мерасонад.
     Ҳангоми мубоҳиса аҳли нишаст ба натиҷа расиданд, ки воқеан имрӯз забони тоҷикӣ дар паноҳи давлат қарор гирифтааст. Яъне, забон дар паноҳи давлат ва давлат дар паноҳи забон аст. Давлат барои ҳифзу пешрафти забон шароит фароҳам меорад. Натиҷаи дастгирии бевоситаи Пешвои миллат аст, ки имрӯз забони ширини тоҷикӣ аз минбарҳои баландтарини созмонҳои байналмилалӣ садо медиҳад ва кӯшишҳо барои ҳақадами замон намудану ба забони илму технологияи муосир табдил додани он  босуръат идома дорад.